ริชาร์ด วากเนอร์ (อังกฤษ: Richard Wagner; เกิดเมื่อวันที่ 22 พฤษภาคม ค.ศ. 1813 เสียชีวิตเมื่อวันที่ 13 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 1883) เป็นหนึ่งในคีตกวีเอกชาวเยอรมัน ในสมัยคริสต์ศตวรรษที่ 19 เป็นนักทฤษฎีดนตรีที่เก่งกาจ ส่วนใหญ่แล้วผลงานของวากเนอร์เป็นที่รู้จักจากอุปรากรที่เขาแต่ง ซึ่งมักจะเป็นเรื่องราวโศกนาฏกรรมประกอบดนตรี อิทธิพลของวากเนอร์ในดนตรีตะวันตกนั้นมากมายมหาศาล โดยเฉพาะอย่างยิ่งในอุปรากรที่เขาปฏิวัติรูปแบบโดยสิ้นเชิง
ริชาร์ด วากเนอร์ เกิดที่เมืองไลพ์ซิจ (Leipzig) วันที่ 22 พฤษภาคม ค.ศ. 1813 บิดาเป็นข้าราชการของเมือง ซึ่งเสียชีวิตลงขณะวากเนอร์มีอายุเพียงหกเดือน ในเดือนสิงหาคม ปีค.ศ. 1814 มารดาของเขาแต่งงานใหม่กับลุดวิก เกเยอร์ ผู้ที่ได้เลี้ยงดูเขาเป็นอย่างดีประดุจบิดาที่แท้จริง เกเยอร์เสียชีวิตในอีกไม่กี่ปีต่อมา โดยไม่ทันที่จะถ่ายทอดความรักในละครเวทีของเขาให้แก่วากเนอร์
วากเนอร์ ได้ชื่อว่าเป็นผู้ที่มีรสนิยมและใช้จ่ายอย่างฟุ่มเฟือย จนมีปัญหาการเงิน แต่ที่สุดได้พระเจ้าลุดวิกที่ 2 เมื่อขึ้นครองราชย์ทรงอุปภัมภ์ในฐานะที่พระองค์ทรงโปรดอุปรากรของวากเนอร์มาก
